Image default
Mu mahanga

Burundi: “Guhisha amakuru kuri Covid-19 bizashyira ubuzima mu kaga” – HRW

Umuryango uharanira uburenganzira bwa muntu Human Rights Watch uvuga ko mu gihe hadatangwa amakuru nyayo kuri Covid-19 mu Burundi, abategetsi bari gushyira mu kaga gakomeye ubuzima bw’abantu benshi.

Uyu muryango uvuga ko nubwo leta y’u Burundi hari ingamba yafashe, zirimo gushyira mu kato abavuye mu mahanga ariko bidakorwa neza kuko bamwe aho bashyizwe hatari isuku n’ibiribwa bikwiye.

Umuvugizi wa leta y’u Burundi yabwiye BBC ko ibyatangajwe na Human Rights Watch “ntacyo abivugaho”.

Mu cyumweru cyashize, umuvugizi w’umukuru w’igihugu Jean Claude Karerwa yabwiye BBC ko mu Burundi hafashwe ingamba mu kwirinda iyi ndwara zigendanye no kuba iyi virus itarahagera.

Mu itangazo ryasohowe na Human Rights Watch (HRW) uyu munsi kuwa kabiri, umuyobozi wawo muri Afurika yo hagati Lewis Mudge yagize ati:

“Kunanirwa gutanga amakuru nyayo ku bukana bw’iyi ndwara, uko yandura n’uburyo ikomeye,ni uburyo busanzwe bwo guhakana no kuyobya uburari mu gukemura ibibazo, [ariko] ni ukwirengangiza amasomo akomeye ahandi bari kuvana kuri iki cyorezo”.

Inkuru dukesha BBC ivuga ko Mudge yasabye leta y’u Burundi gukorera mu kuri no gufatanya n’imiryango n’ibigo mpuzamahanga mu kuba bafasha abagirwaho ingaruka kurusha abandi iki cyorezo kiramutse gikwirakwiriye.

Kugeza ubu mu Burundi nta muntu ufite Covid-19 urahaboneka, gusa mu bihugu bitatu bihana imbibi; DR Congo, u Rwanda na Tanzania hamaze kuvugwa abafite iyi ndwara.

Inama zihuje abantu benshi zikomeje gukorwa mu Burundi mu gihe mu bihugu byo mu karere zahagaritswe

HRW ivuga ko hari imiryango myinshi ikora ibikorwa byo gufasha yayibwiye ko mu Burundi hadapimwa abantu bahagije kugira ngo bamenye abashobora kuba baranduye.

Mu cyumweru gishize, Gaston Sindimwo, visi perezida wa mbere w’u Burundi yabwiye BBC ko iki gihugu kiteguye kurwanya iyi virus iramutse ihageze

Sindimwo yavuze ko mu ngamba bafashe harimo gusaba abantu kudakora ingendo baza cyangwa basohoka mu gihugu, guhagarika uruja n’uruza rw’indege mu minsi irindwi no gusaba abantu kwirinda kwegerana aho bishoboka, no gukoranaho.

HRW ivuga ko mu 2019, abategetsi mu Burundi banze gutangaza ko Malaria yabaye icyorezo mu gihe habonetse abantu miliyoni 8,5 bayirwaye mu gihugu gifite miliyoni 11,5 ikica abantu barenga 3,000.

Uyu muryango uvuga ko ibi byatumye nta ngamba zo gufasha igihugu kurwanya iki cyorezo zifatwa.

Covid-19 iravugwa mu karere mu gihe mu kwezi kwa gatanu mu Burundi bitegura amatora rusange y’umukuru w’igihugu.

Mu kiganiro aheruka kugirana na BBC Jean Claude Karerwa yavuze ko bizeye ko iyi ndwara nubwo yagera mu Burundi itageza mu kwezi kwa gatanu ngo ibangamire ayo matora ateganyijwe tariki 20/05/2020.

Yagize ati: “Byabangamira amatora mu gihe cyaba cyabaye ikiza cyakwiye igihugu cyose hafashwe ingingo nka ziriya zifatwa igihugu kiri mu ntambara”.

HRW mu itangazo ryayo uyu munsi, ivuga ko ishami ry’umuryango w’abibumbye (OMS) mu Burundi ryayibwiye ko rizi gusa ahantu hamwe hagenewe gushyira mu kato abakekwaho iyi ndwara. Aho akaba ari muri hoteli iri mu murwa mukuru Bujumbura irimo abantu bagera kuri 40.

HRW ivuga ariko ko, ibinyamakuru mu Burundi bivuga ko hari abantu amagana bashyizwe mu kato ahantu 11 hanyuranye mu gihugu mu mashuri, hoteli n’izindi nzu za leta.

Ikavuga ko abo batabona ibyangombwa nkenerwa, kandi hari abarara hanze ndetse biyishyurira bicye mu byo babonye.

Umuvugizi wa leta y’u Burundi yavuze ko ibivugwa na HRW ntacyo yabivugaho.

Umwe mu bari mu kato mu Ntara ya Muyinga, HRW ivuga ko yayibwiye ko abategetsi bababwiye ko uzananirwa kwishyura ashobora kujyanwa muri gereza.

Uyu muryango usaba abategetsi mu Burundi ko bakomeza ingamba zo kwirinda no kwita ku bakekwaho n’abashobora kurwara iki cyorezo.

Related posts

Tanzania: Perezida Samia Suluhu aherutse kwakira uwo batavuga rumwe wafunguwe

Emma-Marie

Perezida wa Ukraine yaciwe amande kubera kurenga ku mabwiriza ya ‘Guma mu Rugo’

Emma-marie

Kamala Harris: Iturufu y’Abademokarate mu matora, umutego ukomeye ku ba Repubulikani

Emma-marie

Leave a Comment

Skip to toolbar